Kierowcy, którzy częściej odczuwają presję w pracy mają większą skłonność do agresji w ruchu drogowym. Tak wynika z badania przeprowadzonego przez Instytut Transportu Samochodowego.
Duży stres, a co za tym idzie i zachowania agresywne na drodze bardzo często cechują zwłaszcza kierowców pojazdów służbowych.
– Pod szyldem agresji w ruchu drogowym wymienia się zarówno agresywną jazdę, gniew za kierownicą oraz tak zwane zjawisko road rage, czyli furię drogową. Co istotne, wszystkie one stanowić mogą realne zagrożenie dla bezpieczeństwa – dodaje Ewa Odachowska, psycholog transportu ITS.
Skąd biorą się agresywne zachowania kierowców? Wiele zależy od indywidualnych cech osobowości, równowagi emocjonalnej, poczucia wartości, pewności siebie, czy chęci dominacji i rywalizacji na drodze. Przeświadczenie o anonimowości lub bezkarności, potęgowane niekiedy przez substancje psychoaktywne także decydują o zachowaniu kierowców. Czynnikiem, który ma niebagatelne znaczenie na zachowanie na drodze jest także stres, który w przypadku kierowców pojazdów służbowych wynika z charakteru pracy, gdzie podstawową trudnością jest konieczność częstego i szybkiego przechodzenia od głównych zadań zawodowych do czynności związanych z prowadzeniem samochodu.
– Wstępne wyniki badań, przeprowadzonych przez Instytut Transportu Samochodowego we współpracy ze Skoda Auto Szkoła na grupie 350 uczestników, wskazują jednoznacznie, że kierowcy, którzy częściej odczuwają presję w pracy mają większą skłonność do agresji w ruchu drogowym – podkreśla Anna Olejniczak, psycholog koordynujący badanie ITS.
– Nadmiar obowiązków może stanowić czynnik sprzyjający wystąpieniu agresji drogowej. Źródłem zachowań agresywnych jest często frustracja jakiejś potrzeby, na przykład, sprostanie obowiązkom czy konieczność wywiązania się z obietnic – uważa Ewa Odachowska, psycholog transportu ITS. – Należy jednak pamiętać, iż definicja agresji w ruchu drogowym może odbiegać od tradycyjnie rozumianej agresji, jako intencjonalnego czynu mającego na celu wyrządzenie krzywdy innej osobie.
ITS rusza z kampanią “Wyładowujesz się!” mającą na celu pokazanie jak radzić sobie z negatywnymi emocjami za kierownicą. Jest ona skierowana jest w głównej mierze do kierowców pojazdów służbowych.
W kampanii zostaną wykorzystane wyniki badań ITS, m.in. dotyczące indywidualnych predyspozycji kierowców, które mogą wiązać się ze skłonnością do zachowań agresywnych, co w dłuższej perspektywie przyczyni się do opracowania efektywnych metod radzenia sobie z czynnikami stresogennymi wśród kierowców aut służbowych.
Autorami kampanii „Wyładowujesz się!‿ są: Instytut Transportu Samochodowego oraz Skoda Auto Szkoła.
O badaniu
W badaniu Instytutu Transportu Samochodowego wzięło udział 368 osób – uczestników kursu dla kierowców popełniających wykroczenia drogowe (tzw. redukującego liczbę punktów karnych). Statystyczny uczestnik takiego kursu to mężczyzna w wieku ok. 37 lat, zatrudniony w charakterze przedstawiciela handlowego lub kierowcy.
Analizie poddano uwarunkowania osobowościowe, m.in. predyspozycje do popełniania wykroczeń drogowych, a także pytano, jakie zachowania uważają za wyraz agresji i ryzyka.
Typowymi przejawami złości wobec innych uczestników ruchu drogowego są m.in.: zajeżdżanie drogi, wrzaski, gestykulacja, nadużywanie „klaksonu”, jazda „na ogonie‿, czy ruszanie z „piskiem‿ opon.
Ok. 60 % respondentów przyznało, że padło ofiarą agresywnych zachowań w ruchu drogowym. Tyle samo badanych wskazało także, że zdarzyło się im wywołać agresję wobec innych uczestników ruchu.
Film przedstawiający agresywne zachowania, nagrany na jednym z warszawskich skrzyżowań.